Cimri.com

Cimri.com, Türkiye'de fiyat karşılaştırma siteleri arasında 2.000.000 kullanıcısıyla önde giden bir web sitesi. Sitenin kurucuları, aynı zamanda gittigidiyor.com'un kurucuları ve ortakları. Ekibin belkemiği 4 kişi, fakat ilginçtir ki ana ekipte hiç yazılımcı bulunmuyor. Şu andaki hedefleri en verimli fiyat karşılaştırma sitesi olmak.

Siteyi yaratırken ekip öncelikle Avrupa ve Amerika'daki e-ticaret piyasasını incelemişler. Amerika'da ilk başta e-alışveriş siteleri kurulmaya başlamış. Bu siteler arttıkça, tüketiciye siteler arasında seçim yapmayı kolaylaştıran fiyat karşılaştırma siteleri ortaya çıkmış. Türkiye bu noktaya 2007 yılında ulaşmış. İnsanların kafasının karışmaya başladığı noktada - yani doygunluğa ulaştığı noktada- piyasaya bu tip bir fiyat karşılaştırma sitesi ile çıkmaya karar vermişler. Projeyi tamamlamaları 18 ay sürmüş. İşin başından beri şu anda da olmak üzere 16 kişilik bir ekip çalışıyormuş.

Sitenin yazılımı oldukça zor bir yazılım. Her üye mağaza ile XML entegrasyonu sağlamış durumdalar. Başlangıçta 25 mağaza ile başlıyorlar. Daha sonrasında 1162 mağaza başvurusu içinden eleyerek, 141 mağaza ile çalışmaya devam ediyorlar. İlk çıktıklarında, Akakçe gibi diğer fiyat karşılaştırma siteleriyle aynı oranda fiyatlar verdiler. Fakat 3 ay içerisinde, fiyat düşürerek ilerleyiş sağladılar.

Cimri.com'un gelir modelinde kullanıcı üyelik bedeli yok. Kullanıcı, karşılıksız olarak siteye girebiliyor. Site, kullanıcı herhangi bir ürün için "Ürüne Git" butonu ile bir mağaza websitesine yönlendiğinde, cimri.com komisyon alıyor. Bunun yanısıra son 1 aydır reklam kurgusu üzerinde çalışılıyor. Fakat odaklı reklamda yoğunlaşmış durumdalar. Banner reklamları öncelikli planları arasında değil. Gittigidiyor'la banner exchange anlaşmaları var. Dolayısıyla iki proje arasındaki işbirliğini verimli bir şekilde kullanmayı amaçlıyorlar.

Sitede geliştirilmeye çalışılan bir başka faktör ise kullanıcı yorumları. Türkler yorum yazmadığı için yorum konusunda zayıflıklarını gidermek adına uzman yorumcular ile çalışmaya başlamışlar.

Sitenin gidişatı konusunda ekibin yorumu, fiyat sabitlenip, mağaza sayısı doygunluğa ulaşınca, şirketlere ellerindeki veritabanını kiralayarak veya satarak para kazanması yönünde.

Sitenin yaratıcıları, sitenin tasarlanmasıyla ilgili, proje içeriğinden gelir modeline kadar değişik tavsiyelerde bulunuyor.

Proje kapsamı: Proje fikrini oluştururken, Türk davranışını ve satınalma trendlerini takip etmek çok önemli. İş modelinde anlamlı ve takip edilmesi güç bir fark yaratılmalı.

İş Planı: Hangi tarihte açılır.?Trafik ne kadar hedefleniyor?Gelir modeli nedir? Bu tip soruların da cevabını içeren bir iş modeli ve senelere göre tahmin ve hedefler, projenin ileriki aşamalarında oldukça fayda sağlıyor. Basit de olsa, geleceğe yönelik bir iş planı olması çok önemli.

Gelir Modeli: Siteyi tasarlarken gelir modeli çok önemli. Siteyi tasarlayıp, kısa sürede satmaktansa, devamını doğru gelir modeliyle getirmek ileride fayda sağlıyor. İnancınızın ve isteğinizin az olduğu projeye girmemek önemli. İlk aşamada başarılı olan projeyi de, sonrasında yeni modeller geliştirerek, innovasyon ile başarıyı sürdürmek gerekiyor.

Doğru zamanda doğru fikir kazanıyor.

Habertürk'de 28 Ocak 2008'de yayınlanan haber tahmin ediyorum bütün e-ticaret girişimcilerini hayal alemine sürükledi. Haber, Çağlar ve Nihan Çolak Erol çiftinin 3 yıl önce kurdukları cember.net adlı iş ağı sitesinin Almanya kökenli XING firmasına satışını açıklıyordu. XING tarafından yapılan açıklamada, Türkçe konuşulan piyasalarda güçlenmeyi amaçlamaları nedeni ile cember.net sitesinin satın alındığı ifade edildi. Açıklamada ayrıca satın almanın kademe kademe ödenmek koşulu ile 4.4 milyon euroya (7.72 milyon YTL) mal olduğu belirtildi. Hamburg merkezli XING şirketi 2006 yılında İspanyol rakipleri Neurona ve eConozco'yu satın almasının ardından "XING, Avrupa'da birlik hedefine hızla ilerliyor" ifadesini kullanmıştı. ABD merkezli LinkedIn ile rekabet içerisinde olan Xing, 16 dilde hizmet verirken 4.25 milyon civarında üyeye sahip bulunuyor.

E-tohum'un internet ve e-ticaret girişimcileri için düzenlediği seminerde Çağlar Erol'dan bu satış hikayesinin tamamını dinleme fırsatı buldum. Bu satıştan çıkarılacak en büyük kıssadan hisse aslında "doğru zamanda doğru fikirle ortaya çıkmak". Çağlar Erol'un anlattığı kadarıyla, e-ticaret'de şans da çok önemli bir faktör. Doğru zamanda doğru projeyle çıkış yapmak çok önemli, fakat bu da her zaman piyasa araştırması ile olmayabiliyor. Çünkü Türkiye'de ihtiyacı tespit edebilmek çok zor ve devletin e-ticaret mevzuatı ve düzenlemeleri henüz çok zayıf. Çember.net de daha önce Almanya'da ortaya çıkan XING ve Amerika'da LinkedIn websitesinden ilham alınarak kurulmuş ve Türkiye'de piyasaya girdikten kısa bir süre sonra oldukça yüksek ve yatırımcılar tarafından cezbedici üye sayısına ulaşmış.

Çağlar Erol bu seminerde genç girişimcilere değişik konularda tavsiyelerde bulundu. Çağlar'ın tavsiyeleri öncelikle proje fikri ve çalışma şartları üzerineydi. Bir e-ticaret projesini oluştururken, özellikle Amerika'dan alınan fikirleri yerel talep ve ihtiyaçlara göre adapte etmek gerekiyor. Proje için doğru fikir bulunduğunda ise, projenin yapım aşamasında kendinizi 100% projeye adamanız ve başka bir işle uğraşmamanız çok önemli. Yapılan işte fikrin para kazandırması çok önemli. Trafiğinin yüksek olması her zaman para kazandırması anlamına da gelmiyor.

Cember.net yazılımını Erol çifti birlikte oluşturmuş. Çağlar Erol'un bu noktada tavsiyesi eğer yazılımla ilgili bilgi birikimi yoksa bir yazılımcıyla ortak olunması yönünde. Dışarıdan alınan yazılım hizmetlerinde, sağlıklı sonuçlara ulaşmak çok zor. Genellikle yapılan iş, kalite anlamında tatmin edici olmayabiliyor ve zaman konusunda da hayal kırıklığına uğratıyor. Dolayısıyla projenin başlangıç aşamasında bu tip bir ortaklık daha verimli oluyor.

Projenin sonraki aşamalarında ise sorun gerekli para kaynağını bulmakta olabiliyor. İlk aşamada yatırımcıya ihtiyaç olmayabiliyor- bununla birlikte yazılımı dışardan hizmet alacak kişiler için belirtmekte fayda var, proje maliyeti 20-30.000 TL yazılım bedeli, 6 - 7.000 TL sunucu ve diğer masraflarla toplamda 50.000 TL ilk kurulum aşaması bedeli - fakat proje belli bir seviyeye gelince, seviye atlamak için için yatırımcı bulmak, burada da doğru yatırımcıya ulaşmak çok önemli. Bunun önemini Çağlar Erol özellikle kendi blogunda "Yatırım alma yatırımcı al" başlıklı yazısında vurguluyor (http://getir.net/9d0).

Çağlar Erol'un web sitesi gelir kaynaklarıyla ilgili önemli tavsiyelerde bulundu. Çağlar'a göre para kazanmak için internet reklamlarına güvenmemek lazım. Türkiye'deki reklam piyasası 30 - 40 milyon dolar civarlarındayken, Amerika'da piyasa büyüklüğü bu rakamın yaklaşık 1000 katı kadar. Türkiye'de reklamdan para kazanabilmek için websitesinin trafiğinin sürekli olarak çok yüksek seyretmesi gerekiyor ki proje para kazandırabilsin. Bunun yanısıra projenin üyelik, komisyon gibi geliri olması, özellikle yüksek trafiğe ulaşmadan maliyetleri çıkarıp "breakeven" noktasına taşıyarak daha sonrasında kar etmeyi sağlayabilir.

Çağlar Erol'un deneyimlerine göre proje tamamlanıp yayına verildikten sonra, yönetimiyle ilgili bir takım zorluklar girişimcileri rahatsız edebiliyor. Özellikle muhasebe tarafı birçok kişinin başını ağrıtabiliyor. Bu konuda herhangi bir sorunla karşılaşmamak adına Erol güvenilen bir muhasebeciyle çalışmanın önemini özellikle belirtti.

Çağlar Erol konuşmasının sonlarında da şirket değerlemesi hakkında deneyimlerini paylaştı. Cember.net projesi için yurtdışından bir yatırımcıyla çalıştığını söyledi. Amerika'da Accenture'da çalıştığı dönemden olan networku ile bu şansı yakaladığını belirtti. Türkiye'de yatırımcıların da, yabancı şirketlerden daha düşük değer biçme eğilimleri olduğunu belirtti.